«МТС» компани Чӑваш Енри 18 яла, вӗсенчен 15-ӗшӗнче 600-тен сахалрах ҫын пурӑнать, 4G ҫыхӑнӑва ҫитернӗ.
Асӑннӑ сетьпе Йӗпреҫ районӗнчи Чӑваш Тимеш, Вырӑс Тимеш, Ленин Поҫҫолкки; Муркаш районӗнчи Отарккӑ, Шарпаш, Чуманкасси; Вӑрнар районӗнчи Отиккӑвӑ, Кӳстӳмӗр, Ершепуҫ; Патӑрьел районӗнчи Тутар Тимешӗ, Кӗҫӗн Шӑнкӑртам; Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Сӗренкасси, Мӑн Этмен, Тумликасси ялӗсем усӑ курайӗҫ. Вӗсенче пурӗ 5 пин ытла ҫын пурӑнать.
Сете ҫавӑн пекех Улатӑр, Ҫӗмӗрле тата Канаш хулисенче сарнӑ. Тӗнче тетелне смартфон, планшет, модем е урӑх хатӗр урлӑ кӗрсен хӑвӑртлӑх ҫеккунтра 75 мегабитпа танлашать.
«МТС» компанин Чӑваш Енри пуҫлӑхӗ Артур Сизов пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулталӑк вӗҫлениччен тата тепӗр 23 тӑрӑха пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ интернет ҫитермелле.
Хӗрлӗ Чутай районӗнче пурӑнакансем ҫакна тахҫантанпах кӗтнӗ. Уйрӑмах – ачасем, педагогсем. Нумаях пулмасть унта Ачасен ӳнер шкулне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ.
Шкула кӑҫал ҫу уйӑхӗнче юсаса ҫӗнетме тытӑннӑ. Кун тӗлӗшпе федераци тата республика хыснисенчен 20 миллион ытла тенкӗ уйӑрнӑ. Юсав вӑхӑтӗнче ҫуртӑн тул тата шал енне ҫӗнетнӗ, тӑррине, коммуникацисене улӑштарнӑ, пӳлӗмсем те халӗ ҫутӑ та хӑтлӑ.
Пӗр сӑмахпа каласан, кунта ачасем пултарулӑх енӗпе ҫанӑ тавӑрса ӗҫлеччӗр, район чысне тӗрлӗ конкурсра хӳтӗлеме тивӗҫлипе хатӗрленччӗр тесе тӑрӑшнӑ.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев черетлӗ хушӑва алӑ пуснӑ. Маларах вӑл республикӑн Правительствине йӗркеленӗччӗ. Министрсенчен нумайӑшне хальхи вӑхӑтра ҫирӗплетнӗ ӗнтӗ. Министр тивӗҫне пурнӑҫлаканӗсем темиҫен ҫеҫ.
Республика Элтеперӗн ЧР Патшалӑх Канашӗнчи пайташӗ пулма Олег Николаев Элтепер Администрацийӗн ертӳҫине Вячеслав Борисова ҫирӗплетнӗ.
Аса илтерер: Вячеслав Борисов 2008 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнченпе Федерацин монополипе кӗрешекен службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗнче ӗҫленӗччӗ. Вӑл 1972 ҫулта Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫуралнӑ. Виҫӗ хутчен аслӑ пӗлӳ илнӗ, ҫав шутран пӗри — юридици. Экономика наукисен кандидачӗ. Чӑваш Ен пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн ҫумӗ, Федерацин Финанс енчен сыватакан тата панкрутлӑх енӗпе ӗҫлекен службӑн Чӑваш Енри органӗн ертӳҫи, транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗ пулнӑ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнче 28 ҫулти арҫын, Турхан ялӗнче пурӑнаканскер, Йӳҫпан ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхне кӳреннӗ те клуба чӗртсе янӑ.
Ҫак арҫын ялти ӗҫлемен клубӑн чӳречине ҫӗмӗрнӗ те ҫунакан шӗвеке шала пенӗ. Хайхискер мӗн хӑтланнине ӑнланнӑ пулмалла – хӑйех пушарнӑйсене чӗннӗ.
Клубӑн кадастр хакӗ 1,5 миллион тенкӗпе танлашать. Ҫурт ҫунса кайса ӗлкӗреймен, пушарнӑйсем вырӑна ҫитнӗ.
Арҫынна вара суд тунӑ. Ӑна тӗрмене хупмасӑр 1 ҫуллӑха айӑпланӑ. Тӗрӗслев срокӗ – 1 ҫул.
Ҫунана ҫулла, урапана хӗлле хатӗрлемелле. Паян ҫакӑн пирки «Газпром межрегионгаз Чебоксары» организаци ертӳҫи Кияметдин Мифтахутдинов аса илтернӗ. Вӑл журналистсене пресс-конференцие пхнӑ. Унта газ укҫипе парӑмлисем пирки сӑмах хускатнӑ.
Ӑшӑпа тивӗҫтерекен организацисен компани умӗнче парӑмлӑ тесе пӗлтерет пресс-конференцие хутшӑннӑ Валентина Багадерова журналист. Элӗк, Вӑрнар, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Пӑрачкав, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Ҫӗмӗрле, Етӗрне районӗсен тата Улатӑр, Канаш, Шупашкар, Ҫӗмӗрле хулисенче парӑм виҫи уйрӑмах пысӑк иккен.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене карас телефонӗсемпе тивӗҫтернӗ. Унсӑр пуҫне вӗсене тӳлевсӗр калаҫма май туса панӑ.
Хӗрлӗ Чутай район администрацийӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, «Телефоны — фронтовикам» (чӑв. Фронтовиксене — телефонсем) пӗтӗм Раҫҫейри акци иртет. Ӑна Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ. Ҫавна май «Волонтеры Победы» (чӑв. Ҫӗнтерӳ нимеҫисем) халӑх юхӑмӗн хастарӗсем Хӗрлӗ Чутай районӗнчи тӑватӑ ветерана: Кузьма Аргандейкина, Клавдия Ижетниковӑна, Вера Петровӑна, Арсентий Вадейкина — телефонсем тата тӳлевсӗр калаҫма ирӗк панине ӗнентерекен сертификатсем панӑ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнче пурӑнакан Валерипе Светлана Прокопьевсем кӑмпана кайсан питӗ хӗпӗртенӗ. Вӗсем пысӑк тӑватӑ кӑмпа тупнӑ.
Чи пысӑкки 5 килограмм таять, ыттисем – 3,5 килограмм. «Формипе мечӗке аса илтереҫҫӗ. Ӑшӗ зефир пекех ҫемҫе. Атте-анне ҫиелтине сӳсе кӑмпасене ӑшаласа ҫинӗ. Тутлӑ терӗҫ», - каласа кӑтартнӑ «Про Города» Прокопьевсен ывӑлӗ Николай.
Анчах специалист кунашкал кӑмпана ҫамрӑк чухне ҫеҫ ҫиме юранине асӑрхаттарать. Ватӑлсан унӑн тӗсӗ улшӑнать, тӗттӗмленет.
Чӑваш Енри паллӑ та сумлӑ ҫынсенчен пӗри, Петр Ивантаев ӗмӗрлӗхе куҫне хупнӑ. Вӑл паян, авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, вилсе кайнӑ.
Унпа Шупашкарти Ухсай Яков ячӗллӗ культура керменӗнче авӑн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче 10 сехетрен пуҫласа 12 сехетчен сывпуллашӗҫ. 12 сехетре хурлӑхлӑ митинг пуҫланӗ.
Петр Ивантаев Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Сурӑм ялӗнче 1941 ҫулхи раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх институтӗнче вӗреннӗ. Дипломлӑ специалист ӗҫ биографине тӑван районӗнчи «Октябрь» колхозра агрономра пуҫланӑ. Утӑм хыҫҫӑн утӑм тунӑ вӑл. Чӑваш Ен Министрсен Кабинечӗн Председателӗн пӗрремӗш ҫумӗн — ЧР ял хуҫалӑхӗн министрӗн тилхепине тытма тивӗҫ пулнӑ.
Авӑн уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Шулю ялӗнче пушар алхаснӑ. Шел те, инкекре ҫынсем вилнӗ.
Пушар каҫхине пулнӑ. Икӗ хутлӑ ҫурт ҫуннӑ, ҫулӑм хыҫҫӑн нимӗн те юлман, вӑл пурӑнма юрӑхсӑр.
Пушара сӳнтерсен хӗрарӑмпа арҫын виллисене тупнӑ. Вӗсем – аппӑшӗпе шӑллӗ. Хӗрарӑм – 50-ра, арҫын 47 ҫулта пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, пушар асӑрханмасӑр пирус туртнӑран тухнӑ. Экспертиза палӑртнӑ тӑрӑх, ку инке криминалпа ҫыхӑнман. Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн йышӑну тӑвӗҫ.
Кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта пирӗн республикӑра пневмонипе 6 556 ҫын чирленӗ. Пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтрипе танлаштарсан ҫакӑ 2,1 хут ӳснӗ, ытти ҫулсенчи вӑтам кӑтартуринчен 2,5 хут нумайланнӑ. Ҫак цифрӑсене Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ.
Вирус пуҫарнӑ пневмонипе 1 351 ҫын чирленӗ. Бактери пневмонийӗ 1 902 пациента ҫакланнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗнче пневмонипе пӗлтӗрхи ҫав уйӑхринчен 5,7 хут ытларах чирленӗ. Кӑшӑлвируса пула пуҫланнӑ пневмонипе чирлекенсем Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар, Канаш, Ҫӗмӗрле хулисенче, Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Етӗрне, Хӗрлӗ Чутай, Вӑрнар, Комсомольски, Елчӗк, Вӑрмар, Канаш, Тӑвай районӗсенче уйрӑмах нумай шута илнӗ.
+15.3 °C